Działanie dodatków powierzchniowo czynnych

Substancjo powierzchniowo czynne, mając silne grupy polarne i część niepolarną w postaci łańcuszka, przy adsorpcji na sol wato zwanych cząstkach ilastych ukierunkowują się w ten sposób, że grupy polarne skierowane są do jednej fazy, a niepolarne do drugiej i następuje hydrofobizacja powierzchni cząstki ilastej.

W rezultacie mogą wystąpić następujące zjawiska:

• wprowadzenie ciekłej fazy do mikrorys i mikroporów minerału ilastego (ciała stałego), co stwarza warunki do pogłębienia się mikrorys (rożkiinowania wg Dieriagina polepszenie i zwiększenie stopnia dyspersyjności materiału - stabilizacja na skutek zarówno dużego stopnia dyspergowania, jak i wprowadzenia cząstek dodatku powierzchniowo czynnego do struktury materiału ilastego,
• intensyfikacja spiekania (program uprawnienia budowlane na komputer).

Kukolew i in. wykazali duże zagęszczenie gliny kirowskiej zarówno podczas prasowania, jak i po spiekaniu, dzięki wprowadzeniu dodatku talkowo-magnezytowego z dodatkiem powierzchniowo czynnym (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Schwartz i Perry badali substancjo powierzchniowo czynne. Jako dodatki powierzchniowo czynne mogą być użyte etery kwasów niskocząsteczkowych, podestylacyjne pozostałości z destylacji wyższych alkoholi tłuszczowych i syntetycznych kwasów tłuszczowych, ekstrakty z kory dębu, quebracho i odpadów przemysłu celulozowego (ługi posiarczynowe, ekstrakty alkaliczne ze słomy żytniej i owsianej, z węgla brunatnego, torfu) (uprawnienia budowlane).

Nieznaczna ilość (części procentu) dodatku powierzchniowo czynnego nie tylko utrwala masę lejną, ale również zmniejsza jej wiIgotność, przyspiesza mielenie i zwiększa trwałość odlanego wyrobu po wysuszeniu i wypaleniu. Do silnego dodatku powierzchniowo czynnego należy preparat rozpuszczalny w wodzie karboksymetyloceluloza (program egzamin ustny).

Lepkość masy lejnej

Należy zaznaczyć, że są przypadki, kiedy niektóre związki organiczne z silną grupą polarną i łańcuchom atomów węgla nie adsorbują się na powierzchni fazy stałej, ale rozmieszczają się na powierzchni podziału faza ciekła-powietrze; w tych przypadkach obserwuje się pienienie się masy lejnej, która staje się nieprzydatna do odlewania. Następuje obniżenie energii powierzchniowej na granicy ciecz-powietrze większe niż na granicy ciecz-ciało stałe. Aby uniknąć tego zjawiska, należy czasem zastosować dekompensator, np. alkohol oktylowy (opinie o programie).

Zawiesinę gliny dobrze upłynnia piperydyna (wg Andzagiera). Jest ona użyteczna w przypadkach, gdy nie nadają się do tego celu soda i szkło wodne, np. czasem przy nanoszeniu szkliwa na odlany wyrób. Wpływ temperatury na upłynnienie jest następujący: zmniejsza się lepkość masy lejnej, wzrasta hydroliza cząstek skaleniowych, następuje przyspieszenie dojrzewania masy lejnej (segregator aktów prawnych). Duże znaczenie w procesie rozmiękania i upłynniania mają wielkości wyjściowych konglomeratów cząstek ilastych.

Konglomeraty te rozpadają się przy dłuższym przemieszaniu gliny z wodą, przy nagrzewaniu jej z wodą i pod wpływem roztworu elektrolitu z kationami jedno wartościowymi. Proces ten nazywa się dojrzewaniem masy lejnej i polega zasadniczo na uwodnieniu i na częściowej hydrolizie ilastych i innych cząstek mineralnych. Następuje również zastąpienie kationów zaadsorbowanego kompleksu kationami wprowadzonymi pod postacią elektrolitu. Procesy te przebiegają powoli: w przypadku glin - w ciągu 7-1-15 dób, kaolinów - 2-4 dób, lessów - 1-2 dób (promocja 3 w 1).

Zwiększenie dyspersyjności gliny i zmiana składu zaadsorbowanego kompleksu wpływają na zmianę (zwiększenie) jej lepkości, tiksotropii, plastyczności i spójności. Zmiany te mogą być znaczne. Dlatego w zakładach praktykowane jest łączne stosowanie kilku glin i kaolinów w mieszaninie (masie). Przypadkowe wady jednej gliny lub kaolinu są kompensowane przez zalety innych glin i kaolinów. Na przykład w fabrykach zagranicznych w skład masy porcelanowej wchodzi cztery-pięć kaolinów z różnych złóż. Eksperyment ten został sprawdzony w wieloletniej praktyce.