Natura skalenia

Następuje również przeobrażenie nierozpuszczonej części metakaolinitu w pierwszorzędowy mulit. Powstają pory. Natura skalenia wpływa na rozwój porowatości; porowatość jest większa w czerepie z masy z udziałem skalenia sodowego niż skalenia potasowego. Rozszerzalność cieplna skalenia zależy w znacznej mierze od zawartości kwarcu. Mocne ogrzewanie zmniejsza nieco rozszerzanie się czerepu wskutek rozpuszczania się kwarcu w stopie skaleniowym i minimum rozszerzania znajduje się w temperaturze 1050-1150°C; przy całkowitym zeszkleniu następuje ponowny wzrost współczynnika rozszerzalności cieplnej, jak to wykazano w pracy Walkera i Holdringe’a (program uprawnienia budowlane na komputer).

Na przyczyny powstawania wzdęć w czerepie porcelanowym wskazują dwie hipotezy. Jedna jest znana od dawna i tłumaczy pojawianie się wzdęć rozprężeniem tlenu wyzwalającego się w czasie redukcji Fe₂0₃ i nie mającego ujścia z zatopionych porów. Według drugiej hipotezy, wysuniętej przez Meyera, dopuszcza się powstawanie azotków w czerepie ze skaleni (w okresie redukcji) i z azotu zawartego w powietrzu (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Podczas wypalania w warunkach utleniających azotki przechodzą w tlenki, a wydzielający się w stanie azot tworzy pęcherze (wzdęcia). Dowodem słuszności tej hipotezy jest spektrometryczne oznaczenie czystego azotu we wzdęciach. Obecność azotu w skaleniach potwierdza szereg badaczy. Metodą zapobiegania utlenianiu się azotków jest utrzymanie środowiska redukującego w następnych okresach wypalania i na początku studzenia (uprawnienia budowlane).

Jednocześnie stopień rozpuszczalności każdego gazu z osobna odpowiada jego prężności cząstkowej zgodnie z regułą Raoulta i rośnie w miarę zwiększenia jego stężenia w mieszaninie gazów spalinowych (program egzamin ustny).

Koalescencja pęcherzyków gazu

Stan równowagi dynamicznej między stężeniem gazów w produktach spalania i gazów w stanie rozpuszczonym w stopie (w czerepie i w warstwie szkliwa) może być, wg Kleinera, przypadkowo naruszony wskutek przyrostu temperatury, np. w pobliżu palnika. Stopień rozpuszczalności gazów w fazie ciekłej szkła czerepu zmniejsza się i może nastąpić wydzielanie się gazów w postaci pęcherzyków, które mogą, na skutek koalescencji, powodować duże wzdęcia i silnie zwiększać swoją objętość w zależności od temperatury (opinie o programie).

Koalescencja pęcherzyków gazu w porcelanie jest uzależniona od współczynnika dyfuzji gazów w stopie, co niezupełnie poprawnie określa charakter wzajemnego oddziaływania zależności między stopem, gazem i jego koalescencją, ponieważ „pienienie się” stopu (szkła, szkliwa) następuje bardzo szybko, a dyfuzja przebiega znacznie wolniej.

Kurczenie się. W rozpatrywanym przedziale temperatur 1000-1250°C przebiega intensywne kurczenie się masy porcelanowej i fajansowej. Kurczenie się masy jest widoczne poczynając od temperatury 880-r900°C i następuje głównie na skutek napięcia powierzchniowego powstającej fazy ciekłej, ściągającej stałe cząstki (segregator aktów prawnych). Kurczenie się mas porcelanowych kończy się w temperaturze 1300-1400°C lub nieco wyższej. Krzywe dylatometryczne niektórych mas porcelanowych. Z rysunku tego wynika, że kurczenie się mas porcelanowych przebiega najintensywniej w przedziale temperatur 1000-1200°C i przebieg jego jest różny.

Spotyka się trzy główne rodzaje krzywych ogniowej kurczliwości mas ceramicznych. Pierwszy jak w masach 1, 2, 4, 6, któremu towarzyszy odwracalność kurczenia się, drugi jak w materiale 5, nie wykazującym odwracalności procesu, i trzeci jak w masie 3 z niewielkim zwolnieniem procesu kurczenia się, „polem” kurczenia się w temperaturze końca spiekania, po której proces ten jeszcze nieco trwa, ponieważ masa topi się i zaczyna płynąć (promocja 3 w 1).

Można zdecydowanie określić koniec kurczenia się (a zatem największą gęstość czerepu) dla mas 2, 4 i 6 oraz wnioskować o zakresie spiekania od temperatury początku kurczenia się do temperatury maksymalnego skurczu. W dużym przybliżeniu można to uczynić dla masy 3, a jest to niemożliwe dla materiału 5. Najbardziej wygodne w produkcji są takie masy, w których krzywa kurczenia się jest spadzista, jak dla masy 1, ponieważ dla tych mas zakres temperatur spiekania jest większy. Znacznie gorsza pod tym względom jest masa 4.