Przekroje zbliżone do prostokąta

Przekroje zbliżone do prostokąta oraz przekroje o ostrych łukach są niezbyt korzystne, gdyż wywołują nierównomierny rozkład naprężeń i silną ich koncentrację w narożach (program uprawnienia budowlane na komputer).
Na kształt profilu sztolni wpływają również jej wymiary. Sztolnie o dużych rozmiarach mają z reguły kształt kołowy lub zbliżony do kołowego. Wynika to z faktu, że naprężenia rosną wraz z wielkością przekroju.
Z uwagi na wykonawstwo, organizację robót i koszt budowy bardziej ekonomiczne są sztolnie o przekroju zbliżonym do prostokątnego, natomiast ostre łuki są trudne do zrealizowania.

Ponadto system wykonywania robót może narzucać albo minimalną wysokość albo też minimalną szerokość sztolni. Sztolnie o wysokości mniejszej od 2,0 m są na ogół uciążliwe w budowie (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
W przypadku prowadzenia sztolni przez skały bardzo zwarte i bez spękań, zwłaszcza gdy sztolnia jest bezciśnieniowa, można nie wykonywać obudowy. Takie sztolnie w energetyce spotyka się rzadko, głównie dlatego, że straty hydrauliczne są w nich znaczne. Jest prawie regułą, że w energetycznych sztolniach ciśnieniowych wykonuje się obudowę, pomimo że koszt jej wynosi przeciętnie 30°/o całego kosztu budowy sztolni.
W praktyce stosuje się obecnie następujące typy obudowy: torkretową, betonową, żelbetową, torkretowo-żelbetową, betonową opancerzoną, tubingową oraz betonową sprężoną.
O wyborze typu obudowy decyduje wiele czynników (uprawnienia budowlane).

Straty hydrauliczne. Jeżeli nawet charakter i wytrzymałość skał nie wymaga obudowy, to o jej zastosowaniu może zdecydować wartość strat hydraulicznych. W ostatecznej postaci decydują o tym badania ekonomiczne. Należy tu jednak dodać, że straty hydrauliczne pociągają za sobą stałe straty w produkcji energii elektrycznej, wobec czego powszechnie dąży się do obniżenia ich przez wykonanie gładkich ścian sztolni.
Szczelność masywu skalnego. Skały są zawsze poprzecinane siecią mniej lub bardziej zwartych mikroszczelin, szczelin i pęknięć (program egzamin ustny).

Strata wody

Różnorodność tych szczelin i skomplikowany układ sieci powodują w konsekwencji, iż skały - nawet pozornie zwarte i ciągłe - są jednak przepuszczalne. Ponadto strata wody wzrasta proporcjonalnie do ciśnienia hydrostatycznego panującego w sztolni. Tak więc ze względu li tylko na szczelność sztolnie ciśnieniowe muszą być obudowane, a niekiedy jeszcze dodatkowo uszczelnione zastrzykami cementowymi (opinie o programie).
Ochrona skał przed chemicznym działaniem wody. Jak wykazuje praktyka budowy i eksploatacji sztolni, w pewnych przypadkach skała mimo znacznej wytrzymałości ulega rozkładowi pod działaniem chemicznym wody.

W przypadku skał krystalicznych woda może wywoływać dwojakiego rodzaju procesy:
1) przekształcenie się skały w masę plastyczną,
2) powolny rozkład skał i wyługowanie jej składników.
Ten drugi proces jest równie niebezpieczny jak pierwszy i co gorsze trudny do szczegółowego zbadania. Tak na przykład łupki anhydrytowe, mające doskonałe właściwości mechaniczne w stanie suchym, ulegają pęcznieniu pod wpływem wilgoci i tracą wytrzymałość (segregator aktów prawnych). Skały te wymagają specjalnej ochrony wodoszczelnej.

Właściwości mechaniczne skał. Decydujący wpływ na wybór typu obudowy ma wartość ciśnienia wody w sztolni i właściwości mechaniczne górotworu. W każdym przypadku o doborze powinna decydować analiza wytrzymałościowa. Orientacyjne wskazówki w tym względzie są następujące: w skale bardzo zwartej i bez pęknięć, odpornej na działanie wody, można wykonać obudowę torkretową lub betonową; w skale średniej jakości z pęknięciami obudowa sztolni niskociśnieniowych i niewielkich rozmiarów może być betonowa lub żelbetowa; w skale średniej jakości, gdy obciążenie jest znaczne, stosuje się obudowę żelbetową, opancerzoną lub z betonu sprężonego; jeżeli sztolnia znajduje się w skale złej jakości lub gdy przykrycie skałą jest zbyt małe, konieczne jest zakładanie obudowy tubingowej (promocja 3 w 1).