Świeże zarysowania

Określenie kiedy rysy powstały nie jest jednak najczęściej łatwe. Stwierdzenie zarysowań jest najczęściej sprawą przypadku i okres czasu, jaki upłynął między ich powstaniem a zauważeniem, tylko wyjątkowo można zawęzić poprzez ustalenie np. kiedy remontowano ostatni raz pomieszczenie lub, kiedy rysy na pewno nie było. Pewną orientację może dać stwierdzenie czy i w jakim stopniu wnętrze rysy jest zanieczyszczone, czy nastąpiło utlenienie lub skorodowanie wewnętrznej powierzchni rysy (np. powierzchnia rysy w tynku nabiera z biegiem czasu często żółtawej barwy) (program uprawnienia budowlane na komputer). Tą drogą można jednak odróżnić jedynie zupełnie świeże zarysowania, nie sposób natomiast określić, czy rysa istnieje kilka miesięcy czy kilka lat. Do podobnych rezultatów prowadzi również analiza chemiczna materiału pobranego z powierzchni rysy.

Bardzo istotne jest również stwierdzenie czy zarysowania są ustabilizowane, czy też nadal narastają. Płyną stąd bowiem wnioski zarówno co do przyczyn zarysowań (najczęściej narastanie zarysowań związane jest z procesami zachodzącymi w gruncie), jak i co do możliwości przystąpienia do prac rekonstrukcyjnych, które na ogół mają sens dopiero po ustabilizowaniu się ruchów budynku (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Najprostszym sposobem stwierdzenia jak rozwijają się ruchy konstrukcji jest założenie plomb na rysy. Najlepsze są zwykle plomby gipsowe, gdyż gips ma dobrą przyczepność do materiałów konstrukcyjnych i nie wykazuje skurczu. Na plombie gipsowej dobrze jest nanieść cienką kreskę w kierunku prostopadłym do rysy (uprawnienia budowlane). Można wówczas stwierdzić nie tylko rozwarcie się rysy, lecz również ewentualne przemieszczenia równoległe brzegów zarysowania. Na plombę należy również nanieść datę jej założenia. Zakładanie plomb ma jednak jedynie wówczas sens, jeśli jest zapewniona systematyczna ich obserwacja. Powinien być więc założony odpowiedni dziennik i w regularnych odstępach zapisywane wyniki obserwacji, a także następować powinna wymiana plomb pękniętych na plomby nowe (program egzamin ustny).

Plomby na murach zewnętrznych

Bez zapewnienia prawidłowego wykonywania powyższych czynności, zakładanie plomb jest najczęściej niecelowe. Pamiętać bowiem trzeba, że najczęściej rysa stanowi jednocześnie naturalną dylatację konstrukcji, zmienia więc ona swą szerokość wraz ze zmienianiem się długości elementów konstrukcji wywołanym zmianami temperatury. Plomby na murach zewnętrznych bardzo często pękają więc w okresie mrozów, co oczywiście nie świadczy np. o postępujących ruchach gruntu (opinie o programie).

Zauważyć też trzeba, że zalecenie założenia plomb bywa często nadużywane. Wprawdzie zabieg sam w sobie nie może być szkodliwy, jednak decyzję o założeniu plomb należy uprzedzić ustaleniem jakie zjawiska mają one wykryć. Zakładanie plomb „na wszelki wypadek” mija się z celem, gdyż sam fakt, że plomby pękły w wielu przypadkach nie dostarcza nowych elementów do rozumowania. Postęp procesu rysowania się budowli może polegać poza zwiększeniem rozwarcia rys, które wykrywa się za pomocą plomb również na wzroście ich długości. W przypadku więc obserwowania zachowania się zarysowań w czasie, należy oznaczyć na konstrukcji miejsca, w których rysy zanikają i zaopatrzyć je w datę obserwacji (segregator aktów prawnych).

Widoczność rys zależna jest od rodzaju powierzchni; szczególnie dobrze widoczne są rysy na tynkach, gładkich powierzchniach betonu (szczególnie powierzchniach bielonych), natomiast trudno jest często stwierdzić włoskowate zarysowania na powierzchniach murów surowych. Rysy w murach nie zawsze są przy tym ciągłe. Przyjąć można, że rysy stają się widoczne, jeżeli szerokość ich osiągnie 0,05-0,1 mm, zależnie od rodzaju powierzchni. Stwierdzenie powstania rys mniejszej szerokości wymaga specjalnego przygotowania powierzchni (np. badania pod obciążeniem próbnym) (promocja 3 w 1). Rysy szerokości mniejszej od 0,2 mm, zwane rysami włoskowatymi, nie przepuszczają na ogół wilgoci i w normalnych warunkach nie umożliwiają wystąpienia zjawisk korozji zbrojenia. Istnieją specjalne mikroskopy prostej konstrukcji przystosowane do dokładnego pomiaru szerokości rys, używane zresztą najczęściej do prac badawczych.