Wloty do galerii komunikacyjnych

Wloty do galerii komunikacyjnych muszą znajdować się w dolinach, tak aby można było łatwo zapewnić dojazd do galerii ciężkim pojazdom, transportującym urobek, sprzęt i masę betonową (program uprawnienia budowlane na komputer). Długość galerii komunikacyjnych powinna być ograniczona do minimum. Wytrzymałość górotworu zazwyczaj wzrasta w miarę zagłębiania się w masywie skalnym. Dlatego też zaleca się tak usytuować trasę sztolni, aby była ona przykryta możliwie grubą warstwą masywu skalnego (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Jest zasadą, że trasę sztolni prowadzi się przez pokłady skalne najbardziej zwarte i najbardziej wytrzymałe. Ponieważ dąży się do tego, aby roboty przebiegały sprawnie, a koszt był minimalny - pożądane jest, aby trasa sztolni biegła w linii prostej i niewiele odbiegającej od poziomu. Konieczne jest więc bardzo szczegółowe przeanalizowanie trasy sztolni i przeprowadzenie analizy ekonomicznej. Profil podłużny sztolni zależy w pewnym stopniu od jej typu. Sztolnie bezciśnieniowe mają narzucony profil podłużny i spadek (uprawnienia budowlane). Sztolnia ciśnieniowa natomiast zapewnia większą swobodę przy wyborze profilu podłużnego; może on być poprowadzony linią łamaną, przebiegającą między punktami leżącymi najniżej i najwyżej.

Projektując profil podłużny sztolni ciśnieniowej należy zwrócić uwagę na następujące dwie okoliczności. Duże spadki podłużne utrudniają w znacznym stopniu wykonanie robót skalnych i betonowych, a przede wszystkim transport, co podnosi koszt budowy. Punkty sztolni najwyżej położone nie mogą w żadnym przypadku leżeć powyżej linii ciśnienia, czyli poziomu piezometrycznego. Jest rzeczą pożądaną, aby linia ciśnienia wznosiła się powyżej najwyższego punktu sklepienia sztolni co najmniej 1,0-1,5 m, lepiej 24-3 m. Dla odwodnienia sztolni konieczne jest, aby była ona budowana w pewnym niewielkim spadku podłużnym wynoszącym zazwyczaj od 1 do 5% (program egzamin ustny). Kształt i wymiary przekroju poprzecznego sztolni energetycznej są uzależnione od:
1) charakteru geologicznego masywu skalnego, przez który przechodzi sztolnia, warunków przepływu wody,
2) charakteru pracy i wielkości obciążeń,
3) systemu wykonywania robót.

Przekrój poprzeczny sztolni stanowi figurę typu pośredniego między kołem i prostokątem, przybierając kształty. Projektując sztolnię dobiera się zwykle jeden z podanych profilów, w zależności od istniejących warunków naturalnych oraz wielkości i przeznaczenia sztolni (opinie o programie).

Warunki hydrauliczne

Budowa geologiczna i topograficzna terenu decydują o ciśnieniu górotworu na przekrój sztolni i jej obudowę. Przy małych rozmiarach przekroju sztolń; oraz przy małym ciśnieniu pionowym strop sztolni może być prawie płaski lub lekko łukowy. W przeciwnym przypadku bardziej racjonalny staje się strop o profilu zbliżonym do ostrołuku. Jeżeli przy tym istnieje duże ciśnienie bocznego górotworu, to wówczas i boczne ściany muszą być wyokrąglone (segregator aktów prawnych). Z tego względu przy dużych ciśnieniach górotworu najlepszy jest profil kołowy lub zbliżony do kołowego.
Warunki hydrauliczne także mają istotny wpływ na wybór profilu. Z uwag: na wartość strat hydraulicznych pożądane jest, aby przekrój poprzeczny miał możliwie mały obwód w stosunku do swej powierzchni. Z tego względu w sztolniach ciśnieniowych najwłaściwsze są przekroje kołowe i do nich zbliżone.

Sztolnie bezciśnieniowe mogą być zaopatrzone w boczne przelewy służące d regulowania poziomu wody w sztolni. Jeżeli sztolnia bezciśnieniowa nie ma bocznego przelewu, wówczas wymiary jej powinny być tak dobrane, aby napełnianie przekroju nie przekraczało określonej granicy. Zwykle żąda się, aby swobodne zwierciadło wody w ruchu nieustalonym znajdowało się ok. 20-r-25 cm. poniżej najwyższego poziomu stropu sztolni (promocja 3 w 1). Ta okoliczność wpływa niekiedy na wydłużenie profilu sztolni w kierunku pionowym.

Sztolnie ciśnieniowe, które przenoszą znaczne obciążenia wywołane parciem wody, muszą posiadać taki profil, aby naprężenia w obudowie były możliwie równomiernie rozłożone. Tym warunkom ndnowiadają najlepiej przekroje zbliżone do kołowego o łagodnych łukach.